De eetbare stad Andernach

Andernach is een stad met 30 inwoners en ligt aan de Rijn.
Wat is er zo speciaal aan Andernach?

Lutz Kosack, landschapsplanner voor het stadsbestuur van Andernach, beschrijft in één artikel zijn stad als volgt:
"Naast tomaten telen we salades, snijbiet, bonen en kruiden. En op de oude stadsmuur groeien kaki's, bananen en druiven. In plaats van 'verboden binnenkomen' zeggen we in Andernach: 'plukken mag'. En dat allemaal dit in biologische kwaliteit."
Tuinen in steden zijn niet ongewoon. Openbare tuinen, die het stadsbestuur zelf aanlegt, doen dat wel.

Kosack schrijft: “De belangrijkste focus ligt op het openbaar groen. Deze dienen naast een aantrekkelijke inrichting van het stedelijk groen ook ecologische, economische en esthetische functies te vervullen in de zin van multifunctionaliteit. In het concept van de 'Eetbare Stad' geldt dit als 'Centrum van het leven opnieuw met 'Eten' om het tastbaar te maken. "

Het doel was ook om openbaar groen creatiever te maken in het licht van een moeilijke budgettaire situatie en om de stedelijke biodiversiteit te bevorderen.

Hoe past dat bij elkaar? Om meerwaarde te creëren voor de bewoners en tegelijkertijd geld te besparen?

Erkenning en steun van de bevolking

Kosack schrijft dat de gebieden worden onderhouden door de Perspektive gGmbH, een lokaal langdurig werkloos arbeids- en kwalificatiebedrijf. Steeds vaker wordt er echter naar gestreefd om de burger bij de verantwoordelijkheid te betrekken. Op basis van maatschappelijke betrokkenheid kunnen bijvoorbeeld ook verenigingen, senioren en scholieren worden betrokken bij het onderhoud van bepaalde gebieden.

In het begin is bewust gekozen voor zogeheten stedenbouwkundige knelpunten: plekken met een slechte verblijfskwaliteit en daarnaast veel werk voor het gemeentelijk bouwdepot.
Deze probleemgebieden werden toen steeds populairder bij de bevolking.

Kosack schrijft: “In de loop van de tijd groeide de erkenning van het project en breidden de gebieden zich uit. Een zelfregulerend oogstsysteem wordt ingezet. In de gebieden vonden besprekingen plaats, recepten werden uitgewisseld - de groentegebieden ontwikkelden zich tot ontmoetingsplaatsen voor mensen van alle leeftijden en culturen. "

Eetbare parken voor de steden van de toekomst?

Wat als er in veel steden kleine eetbare planten zouden zijn? Tree commons bijvoorbeeld? Plekken waar mensen elkaar kunnen ontmoeten om fruit, bessen of noten te oogsten en ideeën uit te wisselen? Plekken waar jongeren zich weer kunnen verhouden tot de natuur en ons eten? Dergelijke boomsoorten zouden ons kunnen verbinden met onze geschiedenis, met tijden waarin tuinen en bomen een belangrijke bijdrage leverden aan de voeding. En wie weet: misschien neemt het belang van lokaal voedsel weer toe, dan zou het goed zijn als er al veel bomen in onze nederzettingen stonden.

Zie ook de tekst over dit onderwerp: Stadsbomen van de toekomst.

Voor inspiratie

Hier is nog een Ted-talk over wat waarschijnlijk de eerste eetbare stad is: Hoe we onze landschappen kunnen opeten​ In 2008 is dit project onder de naam in Todmorden ontstaan Ongelooflijk eetbaar.

Andrew Hunkeler
Afgestudeerd sociaal en cultureel antropoloog met een focus op duurzaam en participatief groenontwerp in steden. (Meer over de auteur). 
Mijn visie is om samen te brengen: mensen en bomen, natuur en cultuur, bevolking en stedelijke autoriteiten.
Als je vragen, suggesties, interessante verhalen of opwindende kennis over dit onderwerp hebt, schrijf me dan: andreas@baumbad.de​ Ik kijk uit naar je bericht!